Kadınlarda Cinsel İstek Bozukluğu
Cinsel isteksizliğin ne olduğu açıklamadan önce cinsel isteğin ne olduğuna bir bakalım.
Cinsel istek kişinin bir partnerle ilişkiye girme arzusudur. Bununla birlikte bu arzuya, olası çekici cinsel partnere yönelik dikkatin olması, yazılı veya görsel erotik materyallere karşı ilgi, cinsel içerikli rüyalar veya fanteziler kurma, cinsel etkinlikle ilgili arzular da eşlik eder. Görme, tatma, dokunma, duyma, koklama , kişinin duygu ve düşünceleri gibi binlerce uyarı cinsel istek doğurur. Cinsel arzu fiziksel, bedensel (hormonal) problemi olmayan herkeste mevcuttur.
Halk arasında cinsel soğukluk yada frijide olarak adlandırılan ve kadınlarda cinsel işlev bozukluklarından biri olan cinsel isteksizlik ise , yeterli cinsel uyarım olmasına rağmen kadının cinsel arzu duymamasıdır yani cinsel fantezilerin ve cinsel etkinlikte bulunma isteğinin az olması veya hiç olmamasıdır.
Cinsel İsteksizliğin Tipleri
1-Primer Cinsel İsteksizlik :Ergenlik döneminde başlar.
2-Sekonder Cinsel İsteksizlik : Cinsel sorunu olmayan bir kadının hayatının herhangi bir evresinde cinsel açıdan isteksizleşmesidir.
Kadınların cinsel istek konusunda farklı konumlarda oldukları göz önüne alınmalıdır. Kimi kadınlar spontan sekse ilgi duymaz ve fantezileri yoktur, kimi ise daha isteklidir.
Ergenlik çağından beri ilgisizlik yaşayan grupta çoğunlukla erken yaşlardaki olumsuz deneyimler en sık nedenler gibi görünürken , belli bir zaman sonra ortaya çıkan isteksizliklerin çoğunlukla eşle yaşanan cinsellik dışı ilişkileri ile yakından bağlantılı olduğu düşünülür.
Kadınlarda Görülen Cinsel İsteksizliğin Nedenleri
Kadınlarda görülen cinsel isteksizliğin nedenlerine bakılacak olursa %1 fiziksel faktörlerin geri kalan %99 luk kısmı psikolojik faktörlerin oluşturduğu görülmektedir.
1- Fiziksel Faktörler:
* Hormonal dengesizlikler
* Cinsel organların yapı ve fonksiyonundaki bozukluklar
* Vajinal mantar, vajen akıntıları, vajinal enfeksiyonlar
* Rahim ağzı enfeksiyonları veya yaraları, ameliyatla rahimin alınması.
* Mutipl skleroz (MS)
* Yaşlanma ve menopoz
* Antidepresan yada doğum kontrol hapları gibi ilaçlar
* Alkolizm
* Çeşitli sebeplerden kaynaklı vajinal kuruluk
* Ameliyat sonrası oluşmuş yapışıklıklar
* Alkolizm
* Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kalp, böbrek, karaciğer yetmezliği gibi kronik hastalıklar
* Parkinson gibi nörolojik problemler
2- Psikolojik Faktörler.
* Depresyon , anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklar
* Vajinismus
* Gebe kalma korkusu ya da kürtaj korkusu
* Bakire kızlarda kızlık zarını kaybetme korkusu
* Ailenin cinsel konularda katı, baskıcı tutumuyla yetiştirilme
* Dinsel yasaklamalar
* Cinsel eğitimde yetersizlik, yanlış cinsel bilgi ve inançlar
* Kadının istekli olması partnerin onun hakkına kötü düşüneceği ile ilgili düşünceler
* Cinsel taciz yada tecavüze maruz kalmak
* Partnerine güvenememe, partner ile arasındaki iletişim bozukluğu, geçimsizlik, çatışma, partnerde görülen erken boşalma gibi bir cinsel işlev bozukluğu gibi kadın partner arasındaki problemler
* Partnerle cinsellik dışında da olumlu paylaşımların olmaması
* Erkeğin yeterli uyarı sağlamadan ilişkiye girmek istemesi, cinsel ilişki sırasında bayanın isteklerini göz ardı etmesi, duygu ve düşüncelerine önem vermemesi
* Bebek gibi aileye yeni bir bireyin katılımı
* Aile bireylerinden yada yakın akrabalardan birinin ölümü
* Eş cinsel eğilimler
* Beden imgesinin olumsuz algılanması
* Maddi sıkıntılar, taşınma, yoğun iş temposu gibi stres kaynakları
* Aldatılmak
Cinsel isteksizlik, kadınlarda erkeklerden daha fazladır. Cinsel isteğin az olması kadınlarda cinsellikle ilgili en yaygın şikayetlerdendir. Kadınların yaklaşık %33'ünün hayatlarının bir döneminde cinsel ilgi ya da istek azalmasıyla karşı karşıya kalacağı tahmin edilmektedir. Oranlar yaşa bağlı olarak artmaktadır. 18-24 yaşları arasındaki kadınların % 32'si cinsel istek azlığından etkilenirken bu oran 30-34 yaş grubunda % 29.5 ve 35-39 yaş grubunda % 37.6'dır.
Genel toplumda cinsel istek azlığının % 20 civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Cinsel İstek Bozukluğunun Tedavisi
Cinsel tedavinin başlıca teknikleri cinsel birleşme konusunda eğitim ve destek verilmesi, cinsel endişelerin tartışılması ve başarısız, yıkıcı davranışların düzeltilmesine yönelik ev ödevleri verilmesinden oluşur.
Cinsel isteksizlik tedavisinde temel amaç, bu sorunu yaşayan kişide cinsel isteği engelleyen nedenin bulunup ortadan kaldırılması ve kadının cinsel arzularıyla uyumlu bir cinsel yaşamı sağlamaya çalışmaktır.
İlk olarak , bu soruna yol açan herhangi bir fiziksel rahatsızlığın, jinekolojik anlamda bir problemin olup olmadığına bakılması gerekir. Hastada cinsel soruna neden olabilecek hormonal bir bozukluk, ilaç kullanımı ya da başka tıbbi neden var ise önce cinsel isteksizliğe yol açan bu fizyolojik faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir. Daha sonra bu soruna yol açan psikolojik faktörlere geçilir. Daha öncede belirttiğimiz gibi cinsel isteksizliğin sadece %1’lik kısmı fizyolojik bir faktörlere bağlıdır. Diğer %99’luk kısmında psikolojik faktörler etkilidir.
Kadınlarda görülen cinsel isteksizliğin psikolojik tedavisi, bu soruna yol açan psikodinamiklerin anlaşılması ve bunlara yönelik girişimleri planlanmasıyla başlar Dinamikler anlaşıldıktan sonra en göründen/ortada olandan en derindekine doğru tek tek etkisizleştirmek ve başarılı cinsel deneyimler oluşturmak gerekir. Bu anlamda hastadan iyi bir vaka öyküsü almak gerekir.
Tedavide diğer önemli bir aşma ise, çiftlere cinsel organlar, anatomik yapı, cinsellik gibi konularda cinsel eğitim ve bilgilendirme konularını içeren cinsel danışmanlık aşamasıdır. Bu aşamada çiftlere gerekli bilgilendirme yapıldıktan sonra merak ettiği sorular yanıtlanır, cinsellikle ilgili yanlış bilgiler düzeltilir yerine doğru olan konulur. Terpistin ise bu konular hakkında eğitim alamsı gerekli bilgi donanımına sahip olması gerekir.
Cinsel isteksizliğin nedeni eğer depresyon veya anksiyete bozukluğu gibi herhangi bir psikolojik rahatsızlık ise o zaman kişiye bireysel terapi (psikoterapi) uygulamak yapılacak en sağlıklı uygulamadır.
Kadınlarda cinsel istek bozukluğuna , kendine partnerine, karşı cinse, cinselliğe yönelik kızgınlık, fantezilerden, tutkudan, geçmiş deneyimlerden dolayı utanma, fantezilerden, fiziksel ağrıdan, hamile kalmaktan dolayı korku, performansa, reddedilmeye, fiziksel ağrıya, uygun karşılık bulamamaya yönelik endişe duyguları en çok eşlik eden duygulardır.Terapist tarafından bu duyguların varlığının araştırıp abartılı olanı normale indirmesi gerekir. Bu duyguların nedeni ise kişinin kendi ile ilgili, partneri ile ilgili, cinsellikle ilgili oluşturduğu olumsuz düşüncelerdir. Terapide danışanlara işte bu negatif düşüncelerden kurtularak hayata nasıl daha uyumlu bir bakışla yaklaşabilecekleri öğretilir. Bu süreçte, danışanlar gevşeme, güven duyma, konuşma, dokunma, aşk oyunları, kendilerine güvenme ve kendi bedenleriyle barışık olma, cinsel hayatlarındaki problemlere çözüm üretebilme ve hızlı bir iyileşme göstermelerini sağlayacak bir “kendine yardım tekniği” konusunda bilgilendirilirler ve kendilerini geliştirirler. Ayrıca kaygının azaltılmasına yardımcı olmak amaçlı nefes, gevşeme egzersizleri öğretmek tedaviye başarısını arttıran unsurlardan biridir.
Partnerle arasındaki iletişim problemlerinin, ailevi sorunların da cinsel isteksizlik nedeni olduğunu söylemiştik. Bu anlamda çiftelerin iletişimini güçlendirme, yakınlığı arttırma, çatışmalarını çözümleme ve ilişkideki diğer konuların çözümüne yönelik bir çift terapisi uygulamak gereklidir.
Cinsel tedavide ayrıca cinsel iletişim ne kadar önemli olduğunu vurgulamak gerekir. Cinsel iletişim bilgi paylaşımını ve ortaklığını güçlendirir. Ne istediğimizi, ne hissettiğimizi, kendi yeterliğimizi, partnerimizin deneyimi hakkında konuşmak hem cinselliği daha zevkli hale getirmek hem de insanın kendini gergin ve yalnız hissetmesini engellemek adına önemlidir. Terapist, kadının cinsellikle ilgili beklentilerini, isteklerini belirlemeli daha sonra, bunları söylemeye engel olan faktörlerin neler olduğunu belirleyip gidermeye çalışmalıdır.
Cinsel isteksizlik tedavisinde ev ödevleri önemli bir yer tutar. Bu ödevlerin amacı, çiftlere cinsel ilişkinin cinsel birleşmeden ibaret olmadığını anlatmak, çiftlerin cinsel iletişimini güçlendirmeye sağlamaya çalışmak, performans kaygısını azaltmaya çalışmak, çiftelerin birbirini yeniden keşfetmelerini sağlamaya çalışmak, cinsel beklentileri hakkında yeni bakış açıları geliştirmelerini sağlamak, cinsel sorunların yinelenmesinin önlenmesini sağlamak için yanlış davranışların değiştirilip yerine doğru davranışların konulmasını sağlamaktır. Danışanların özgün sorunlarına ve çiftlerin kişilik özelliklerine uygun ,hem tek başına hem de eşiyle birlikte uygulaması gereken ev ödevlerine örnek olarak, uyarılma noktalarının keşfedilmesi, mastürbasyon, masaj, cinsel birleşeme teknikleri vb. verilebilir. Ev ödevlerinde eşlerin aktif katılımı ve desteği cinsel terapinin başarısı açısından son derece önemlidir.
Kadınlarda Cinsel İstek Bozukluğu
Site
