Bilişsel-davranışçı yöntemlerde amaç, yanlış öğrenilmiş tepkilerin yerine yeni ve doğru tepkilerin öğrenilmesine olanak sağlamaktır. Yeni ve doğru tepkilerin öğrenilebilmesi için de öncelikle nelerin yanlış öğrenilmiş olduğunun bilinmesi gerekir. Bu nedenle, başlamadan önce çok yönlü ve detaylı bir değerlendirme yapılması çok önemlidir, çünkü başarılı olup olmayacağı buna bağlıdır.
Uygulamaya vajinismus işlev bozukluğu ve uygulanacak yöntem biçimi hakkında çifte bilgi verilerek başlanmalıdır. Daha sonra yapılan değerlendirme görüşmesine göre, farklı tekniklerin uygulanmasına geçirilir. Vajinismus için yaralı olabilecek bazı egzersizler şöyle özetlenebilir:
1.Bedeni ve vajeni tanıma egzersizleri
Bazı hastalar çıplakken kendi bedenlerine ya da vajenlerine bakmaktan bile aşırı derecede anksiyete duyarlar. Böyle durumlarda hastalara , hergün belli süre ayna karşısında çıplak olarak bedenlerini incelemeleri ödev olarak verilebilir. Daha sonra ise aşamalı olarak ayna ile vajene bakma ve vajene dokunma egzersizlerine geçilebilir.
2.Nefes alma ve gevşeme egzersizleri
Bazı hastalarda ise, birleşme sırasında vajen kaslarına ek olarak karın, kalça ve bacaklarda da kasılmalar ortaya çıkabilir. Yine bazı hastalarda bu kasılmalara düzensiz nefes alma, nefesin hızlanması ya da kesilmesi gibi belirtiler eşlik edebilir. Bu hastalara, görüşme sırasında nefes egzersizleri yaptırmak ve söz konusu kasları gevşetme egzersizleri yaptırmak yerinde olur.
3.Aşamalı genişletme egzersizleri
Aşamalı genişletme egzersizlerinin amacı, vajenin genişletilmesi ve içine bir şey girmesine alıştırılmasıdır. Genişletme egzersizlerinin en önemli özelliği aşamalı olarak yapılmasıdır.
4.Aşamalı koitus egzersizleri
Bu egzersizlere ön sevişme sırasında penisin vajene değdirilmesi ; ödevi ile başlanır. Daha sonra aşamalı olarak penisin vajene girmesi ile ilgili egzersizlere geçilir.
5.Hayalleme yoluyla sistemetik duyarsızlaştırma
Bazı vajinismus vakalarında aşamalı koitus egzersizlerinin yapılmasında önemli zorluklarla karşılaşabilir. Böyle durumlarda, hasta ile birlikte bir liste hazırlayarak hasta için anksiyete yaratan durumlar hafiften ağıra doğru sıralanır. Daha sonra görüşme sırasında hastaya gevşek ve rahat bir durumda iken listede yer alan bu durumlardan birini canlandırması istenir. Hastaya, anksiyete duymaya başladığında hemen gevşemesi ve nefesini düzenlemesi ile ilgili yönergeler verilir. Buna hasta söz konusu durumla ilgili anksiyete duymamaya başlayana kadar devam edilir.
Vajinismusa Bilişsel- Davranışçı Bakış Açısı
Site
